Bệnh hen suyễn gia tăng lúc giao mùa – đừng chủ quan!

Bệnh hen suyễn gia tăng lúc giao mùa – đừng chủ quan!

Thời điểm giao mùa là giai đoạn nhạy cảm đối với hệ hô hấp, đặc biệt với người mắc bệnh hen suyễn. Theo thống kê tại Phòng khám Hen – COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), Khoa Khám Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa, từ khi thời tiết mưa và lạnh liên tục đến nay, số bệnh nhân hen tới khám trung bình gần 300 lượt bệnh/tháng, tăng khoảng 30% so với những tháng trước. Trong đó, tăng cả lượng bệnh nhân mắc mới và bệnh nhân tái khám.

Vì sao hen suyễn dễ nặng lên khi giao mùa?

Bệnh hen suyễn là bệnh viêm mạn tính đường thở khiến phế quản bị phù nề, tăng tiết đờm và co thắt, làm luồng khí lưu thông kém.

Ngoài các yếu tố như ô nhiễm không khí, khói thuốc, lông thú, bụi mịn, phấn hoa, hóa chất, vận động gắng sức, stress… khi giao mùa các yếu tố dễ kích phát cơn hen gồm: thay đổi nhiệt độ tăng độ ẩm dễ sinh nấm mốc, thời tiết lạnh dễ ảnh hưởng trực tiếp đường hô hấp, giao mùa cũng là thời điểm virus, vi khuẩn gây bệnh phát triển mạnh tăng nguy cơ nhiễm khuẩn hô hấp.

Trên thế giới có khoảng 300 triệu người mắc bệnh hen suyễn, tại Việt Nam tỷ lệ 5–8% dân số. Trẻ em mắc nhiều hơn người lớn.

Dấu hiệu nhận biết và cảnh báo cơn hen nguy hiểm

Nhận biết sớm giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Các dấu hiệu gợi ý nguy cơ mắc bệnh hen suyễn:

• Khò khè khi thở, khó thở từng cơn
• Ho dai dẳng, nhất là về đêm

• Ho kéo dài, ho tái diễn theo mùa
• Khó thở nhẹ đến vừa
• Cảm giác nặng tức ngực

Triệu chứng nguy hiểm cần cấp cứu ngay:

• Khó thở dữ dội, thở nhanh
• Co lõm lồng ngực
• Không nói được trọn câu
• Môi – đầu chi tím tái
• Dùng thuốc cắt cơn không hiệu quả
• Lơ mơ, mệt lả (thiếu oxy nặng)

Bệnh hen hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nếu điều trị đúng và đều đặn. Ngược lại, nếu chủ quan, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm như cơn hen ác tính, viêm phổi tái diễn, suy giảm chất lượng cuộc sống. Khi có một trong những triệu chứng nói trên cần đi khám ngay.

Chẩn đoán hen dựa trên: đo chức năng hô hấp (spirometry), test giãn phế quản, đo lưu lượng đỉnh (PEF), khai thác tiền sử dị ứng, xét nghiệm khi cần thiết.

Những ai có nguy cơ cao mắc hen?

• Người có cơ địa dị ứng, viêm mũi dị ứng, chàm
• Trẻ hay viêm hô hấp tái diễn
• Người sống trong môi trường khói bụi, khói thuốc
• Gia đình có người bị hen
• Người thừa cân, béo phì

Nguyên tắc điều trị hen

Thuốc điều trị chia thành 2 nhóm:

Thuốc duy trì hằng ngày (chống viêm): giúp giảm viêm, ngừa cơn hen phải dùng đều đặn.

Thuốc cắt cơn: giảm khó thở nhanh, không thay thế thuốc duy trì, không lạm dụng.

Kỹ thuật dùng ống hít rất quan trọng:

• Lắc đều ống thuốc
• Thở ra hết
• Ngậm khít miệng vào ống, bấm thuốc và hít sâu cùng lúc
• Giữ hơi 5-10 giây
• Súc miệng sau khi dùng thuốc có corticosteroid

Cách phòng ngừa cơn hen khi giao mùa

• Giữ nhà cửa sạch, hạn chế bụi
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài
• Giữ ấm khi trời lạnh
• Tránh khói thuốc, mùi hương mạnh
• Tập luyện nhẹ nhàng
• Tránh phấn hoa, lông thú nếu dị ứng
• Vệ sinh chăn ga thường xuyên
• Dùng máy lọc không khí khi cần
• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng
• Tái khám định kỳ giúp điều chỉnh thuốc phù hợp và hạn chế cơn hen cấp

Thông điệp cho cộng đồng:

👉 “Hen có thể kiểm soát – Đừng để cơn hen đe dọa cuộc sống”

PHÒNG KHÁM HEN – COPD, BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHÁNH HÒA: ĐỊA CHỈ TIN CẬY CHO NGƯỜI BỆNH HEN

Bệnh viện có Phòng khám Hen – COPD, lịch khám chiều thứ Ba và thứ Năm hàng tuần, chuyên tiếp nhận, theo dõi và điều trị người bệnh hen, COPD và các bệnh đường thở mạn tính.

Trang thiết bị hiện đại:

• Máy đo chức năng hô hấp đạt chuẩn quốc tế
• Test giãn phế quản an toàn
• Hệ thống X-quang, CTscan, xét nghiệm chất lượng cao

Phác đồ điều trị cập nhật theo Bộ Y tế và GINA (Sáng kiến Toàn cầu về Hen suyễn).

Người bệnh được tư vấn phù hợp với tình trạng của từng cá nhân, hướng dẫn dùng ống hít, nhận biết và cách xử trí cơn hen tại nhà.

Hãy chủ động tầm soát hen!

Đừng chờ cơn hen xảy ra mới điều trị. Phát hiện sớm – điều trị đúng – kiểm soát tốt sẽ giúp bạn sống khỏe mỗi ngày.