Rách chóp xoay vai và kỹ thuật Double-Row: Đột phá điều trị phẫu thuật nội soi khớp vai

Rách chóp xoay vai và kỹ thuật Double-Row: Đột phá điều trị phẫu thuật nội soi khớp vai

Bà N.T.L (53 tuổi) đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa trong tình trạng đau vai, hạn chế vận động và yếu tay phải sau chấn thương té đập vai 1 tháng. Bệnh nhân được chẩn đoán: rách rộng gân cơ chóp xoay.

Sau hội chẩn chuyên môn, các bác sĩ chỉ định phẫu thuật nội soi khớp vai khâu gân bằng kỹ thuật Double-Row (kỹ thuật khâu hai hàng): cắt lọc tổn thương, tạo hình khoang dưới mỏm cùng vai và khâu phục hồi gân chóp xoay.

Kết quả sau phẫu thuật rất khả quan, vết rách được làm sạch, khâu chắc chắn, cùng với việc tuân thủ chương trình tập luyện theo hướng dẫn của bác sĩ, bệnh nhân phục hồi tốt, hết đau, hiện đã vận động trở lại bình thường.

Rách chóp xoay – bệnh lý không thể chủ quan

Chóp xoay là phần gân của nhóm bốn cơ sâu quanh khớp vai gồm: cơ dưới vai, cơ trên gai, cơ dưới gai và cơ tròn bé. Nhóm cơ này xuất phát từ xương bả vai và bám vào đầu trên xương cánh tay, đóng vai trò quan trọng trong việc giữ vững khớp vai và tạo ra các động tác như: gấp – duỗi, dạng – khép, xoay trong – xoay ngoài. Nhờ hệ thống gân chóp xoay, khớp vai có thể vận động linh hoạt.

Rách chóp xoay là tổn thương rất thường gặp ở vùng vai, có thể rách một phần hoặc toàn phần. Bệnh hay gặp ở người trên 40 tuổi, người có tiền sử chấn thương vai, người thường xuyên thực hiện động tác đưa tay qua đầu lặp đi lặp lại hoặc người lớn tuổi có tình trạng thoái hóa khớp vai.

Đáng lưu ý, gân chóp xoay sau khi rách không thể tự lành. Nếu không được phát hiện và khâu phục hồi sớm, vết rách sẽ ngày càng mở rộng, dẫn đến tình trạng teo cơ, thoái hóa mỡ, khiến việc điều trị trở nên khó khăn hoặc không còn khả năng khâu phục hồi.

Nguyên nhân gây rách chóp xoay

Có hai nhóm nguyên nhân chính:

Do chấn thương: cấp tính như té ngã, tai nạn sinh hoạt, tai nạn giao thông, tai nạn lao động… hoặc mạn tính ở những người thường xuyên vận động tay qua đầu.

Do thoái hóa: viêm – thoái hóa gân kéo dài không điều trị có thể dẫn đến rách. Việc lạm dụng tiêm Corticoid hoặc tiêm không đúng kỹ thuật cũng làm tăng nguy cơ đứt rách gân chóp xoay.

Triệu chứng nhận biết rách chóp xoay

Người bệnh thường có cảm giác đau vùng vai ngoài hoặc sau ngoài, đau tăng khi đưa tay lên cao hoặc nâng vật nặng. Đau tăng rõ vào ban đêm, đặc biệt khi nằm nghiêng về bên vai bị tổn thương, gây khó ngủ, mất ngủ.

Ngoài đau, bệnh nhân còn bị yếu cơ, hạn chế biên độ vận động, khó thực hiện các động tác đơn giản như chải đầu, mặc áo, với tay ra sau lưng. Trường hợp nặng có thể xuất hiện hiện tượng “rơi tay” khi hạ tay từ trên cao xuống.

Phương pháp chẩn đoán

Chụp X-quang khớp vai giúp đánh giá tình trạng thoái hóa khớp và khoang dưới mỏm cùng.

Chụp MRI là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán rách chóp xoay, giúp xác định vị trí, kích thước vết rách, tình trạng teo cơ và thoái hóa mỡ.

Siêu âm khớp vai giúp đánh giá động học gân cơ và theo dõi tiến trình hồi phục sau phẫu thuật.

Điều trị rách chóp xoay

Điều trị bảo tồn được áp dụng đối cho những trường hợp:

Với chấn thương mới: nghỉ ngơi, chườm lạnh, mang đai bảo vệ khớp vai hoặc túi treo tay 2–3 tuần, kết hợp thuốc giảm đau và vật lý trị liệu.

Với chấn thương cũ: ưu tiên phục hồi biên độ vận động bằng nhiệt trị liệu và tập vận động sớm, kết hợp thuốc kháng viêm, giảm đau. Corticoid được cân nhắc thận trọng vì có thể ảnh hưởng đến khả năng lành gân và thời điểm phẫu thuật.

Điều trị phẫu thuật được chỉ định khi: rách bán phần không đáp ứng điều trị bảo tồn, rách toàn phần mới hoặc rách mới trên nền mạn mà gân cơ chóp xoay chưa bị thoái hóa mỡ hay teo cơ, rách toàn phần mạn tính ở người trẻ dưới 65 tuổi, rách toàn phần mạn tính người trên 65 tuổi nhưng không đáp ứng điều trị bảo tồn.  

Phẫu thuật nội soi khớp vai – xu hướng điều trị hiện đại

Nội soi khớp vai hiện là phương pháp điều trị tối ưu trong rách chóp xoay. Đây là kỹ thuật khó, đòi hỏi phẫu thuật viên phải có chuyên môn sâu cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại.

Ưu điểm nổi bật của nội soi khớp vai là ít xâm lấn, tính thẩm mỹ cao, ít tổn thương mô mềm, giảm nguy cơ nhiễm trùng, hồi phục nhanh và rút ngắn thời gian nằm viện.

Tại Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa, kỹ thuật điều trị nội soi khớp vai đã được Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Bỏng triển khai hơn 5 năm, thực hiện thành công nhiều ca phức tạp như: rách sụn viền, đông cứng khớp vai, rách chóp xoay rộng…

Kỹ thuật Double-Row – đột phá trong điều trị nội soi rách gân chóp xoay

BSCKII. Ngô Hải Quang – Phó giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Bỏng cho biết: kỹ thuật Double-Row (khâu hai hàng) là kỹ thuật mới được áp dụng tại Việt Nam trong những năm gần đây. So với kỹ thuật Single-Row (khâu một hàng) trước đây, Double-Row có độ vững sinh học cao hơn, giúp tăng khả năng liền gân và phục hồi chức năng vai, đặc biệt hiệu quả trong những trường hợp rách lớn hoặc rách tái phát.

Từ việc làm chủ kỹ thuật Double-Row đã giúp đội ngũ bác sĩ Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Bỏng điều trị thành công cho hàng chục bệnh nhân bị rách chóp xoay nặng. Trong đó, rất nhiều trường hợp ngoại tỉnh đến điều trị tại Bệnh viện.

Phòng ngừa rách chóp xoay

Để phòng tránh tổn thương chóp xoay, cần duy trì tập luyện tăng sức mạnh và độ dẻo dai cho khớp vai, tránh các động tác đưa tay qua đầu lặp đi lặp lại quá nhiều, ngồi đúng tư thế và hạn chế hút thuốc lá.

Khi chơi thể thao, cần khởi động kỹ vùng vai, cân bằng giữa luyện tập và nghỉ ngơi, tránh lạm dụng các động tác quá sức như đánh golf, cầu lông, quần vợt, bóng chày.

Khi có các dấu hiệu như đau vai, hạn chế vận động, yếu tay… người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám sớm, tuyệt đối không tự ý đắp lá hoặc tiêm thuốc tại các cơ sở không đảm bảo chuyên môn. Tại Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa với đầy đủ trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, người bệnh được thăm khám, chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả, an toàn.

🏥 BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHÁNH HÒA

📍 Địa chỉ: 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️Điện thoại: 0258 3822 175

🌐Website: www.benhvienkhanhhoa.org.vn

———–                                     

🏥KHOA KHÁM BỆNH

🌸Địa chỉ: Cổng số 1, 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️ Điện thoại: 091 187 4926 – 091 187 4969

———–

🏥TRUNG TÂM DỊCH VỤ Y TẾ

🌸Địa chỉ: Cổng số 4, 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️ Điện thoại: 091 187 4978 – 091 173 6188 

———–

🏥ĐƠN NGUYÊN NỘI SOI

🌸Địa chỉ: Cổng số 1, 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️ Điện thoại: 096 951 5926 – 091 102 4877