Cảnh báo bệnh tăng áp lực động mạch phổi ở trẻ sơ sinh: Phát hiện sớm để cứu sống kịp thời

Cảnh báo bệnh tăng áp lực động mạch phổi ở trẻ sơ sinh: Phát hiện sớm để cứu sống kịp thời

Chỉ trong vài ngày đầu đời, một căn bệnh âm thầm nhưng vô cùng nguy hiểm có thể đe dọa sức khỏe, sự sống của trẻ sơ sinh nếu không được phát hiện kịp thời.

Mới đây, một bé sơ sinh được chuyển vào cấp cứu tại Khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa trong tình trạng tím tái, thở gắng sức. Được biết, bé mổ chủ động ở tuần thai 37 tuần 5 ngày. Các bác sĩ xác định nguyên nhân là tăng áp lực động mạch phổi sơ sinh – căn bệnh ít gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, có thể khiến trẻ tử vong trong những giờ đầu đời nếu không được can thiệp kịp thời. Sau một tháng điều trị tích cực, bệnh nhi đã hồi phục ổn định và được xuất viện trong niềm vui của gia đình.

Tăng áp lực động mạch phổi ở trẻ sơ sinh là bệnh lý cấp tính có thể diễn tiến nhanh từ nhẹ thoáng qua đến suy hô hấp nặng. Tỷ lệ mắc bệnh chiếm khoảng 0,5% số trẻ sinh ra. Tại Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa, trung bình mỗi tháng tiếp nhận 2 – 3 ca, đa số trong tình trạng nặng cần điều trị hồi sức tích cực.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Bệnh có thể xuất hiện ở những trẻ sơ sinh gặp một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ sau:

• Nhiễm trùng sơ sinh
• Bệnh lý tại phổi: viêm phổi, thiểu sản phổi, bệnh màng trong vô căn
• Ngạt lúc sinh
• Sinh mổ chủ động khi chưa chuyển dạ: Trong giai đoạn chuyển từ bào thai sang trẻ sơ sinh, hệ tuần hoàn cần thời gian thích nghi. Khi mổ lấy thai chưa có chuyển dạ, cơ chế này chưa kịp thay đổi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Đây là yếu tố thường gặp, nhưng có thể phòng ngừa.

Bệnh thường xảy ra trong 72 giờ đầu sau sinh, giai đoạn mà phụ huynh cần đặc biệt lưu ý theo dõi.

Dấu hiệu nhận biết sớm và phương pháp can thiệp

Đằng sau mỗi ca bệnh là sự lo lắng tột cùng của cha mẹ, và nỗ lực không ngừng nghỉ của các bác sĩ để giành giật sự sống cho bé. Với thế mạnh trong lĩnh vực hồi sức sơ sinh, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm của Khoa Nhi hàng ngày cứu sống nhiều trẻ mắc bệnh nặng, nguy kịch ngay sau sinh, qua đó cảnh báo:

Cha mẹ cần theo dõi, quan sát những biểu hiện bất thường của trẻ, gồm:

• Nhẹ: thở nhanh bất thường.
• Nặng: trẻ tím tái, gắng sức khi thở.

Những dấu hiệu này là “cảnh báo đỏ” cho nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có bệnh tăng áp lực động mạch phổi ở trẻ sơ sinh, cần đưa trẻ đi khám và cấp cứu kịp thời. Phương pháp chẩn đoán chính xác tăng áp lực động mạch phổi hiện nay là siêu âm tim.

Tùy mức độ bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định:

• Trường hợp nhẹ: dùng thuốc an thần, thở oxy.
• Trường hợp nặng: thở máy, thở khí NO, kết hợp thuốc giãn mạch, kháng sinh, vận mạch.

Có thể phòng ngừa không?

Đa số trường hợp bệnh khó phòng ngừa. Tuy nhiên, hạn chế sinh mổ chủ động khi chưa có chỉ định y khoa là đã loại bớt một yếu tố nguy cơ thường gặp đối với bệnh tăng áp lực động mạch phổi ở trẻ sơ sinh. Hiện nay, tỷ lệ sinh mổ đang ngày càng gia tăng, tại các bệnh viện lớn có thể lên tới gần 50%, điều này làm tăng tỷ lệ trẻ mắc bệnh.

Phụ huynh cần ghi nhớ hai điểm then chốt:

• Chăm sóc thai kỳ tốt, khám thai định kỳ đầy đủ.
• Theo dõi sát trẻ có nguy cơ trong 72 giờ đầu sau sinh, đưa trẻ đi khám ngay khi có biểu hiện bất thường nói trên.

Thông điệp dành cho phụ huynh

Tăng áp lực động mạch phổi ở trẻ sơ sinh là bệnh lý cấp tính khó lường, nhưng phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ mang lại cơ hội sống cho trẻ. Bác sĩ Khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa khuyến cáo: phụ huynh chỉ nên sinh mổ khi có chỉ định của bác sĩ sản khoa và cần theo dõi sát sức khỏe con trong những ngày đầu đời.

🏥 BỆNH VIỆN ĐA KHOA KHÁNH HÒA

📍 Địa chỉ: 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️Điện thoại: 0258 3822 175

🌐Website: www.benhvienkhanhhoa.org.vn

———–                                    

🏥KHOA KHÁM BỆNH

🌸Địa chỉ: Cổng số 1, 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️ Điện thoại: 091 187 4926 – 091 187 4969

———–

🏥TRUNG TÂM DỊCH VỤ Y TẾ

🌸Địa chỉ: Cổng số 4, 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️ Điện thoại: 091 187 4978 – 091 173 6188 

———–

🏥ĐƠN NGUYÊN NỘI SOI

🌸Địa chỉ: Cổng số 1, 19 đường Yersin, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

☎️ Điện thoại: 096 951 5926 – 091 102 4877